Tanam Awaa

Voices and Sounds of Unangax̂

Unangam Tunuu

Unangam Tunuu is a set of tools and resources for Unangax̂ speakers and learners.

Unangam Tunuu > Kiin? Qanan?

KAMGIM TAXUX̂TAASII

Anaadax̂ kamgim taxax̂taasii stuuluĝim sitxan ukukux̂.

“Kiin mayuu waya?” “Fred mayuu inga. Fred kamgigan taxux̂taasii.”

UGULUN

Maaryaa sichin ugulun asxum daĝan inghlingin ukux̂takux̂.

“Qanaya aman uglung? Ingan angunax̂ mayung ii? Alix angunaadaĝulux mayung”

PAARKAX̂

Qaankun paarkan chimalum angadan akun. Anndam ukux̂taasakungin.

“Kiin parkangin waya? Lakaayang paarkangin ii? Asxiinung Kristinagan paarkangin ii?”

ULIIGIN

Ivaanax̂ uliigim tagadakix tayakux̂. Anaadagan amayaax̂takan, “Qanan ulligix tayaltxin? Tinisam uliigikix tayaltxin? Igluqam uliigikix tayaltxin?”

KIGUSIM CHUUTKANGIN

Adaadax̂ atuung kigusim chuutkangin nuusnikam adan uyux̂takux̂. Kigusitxing brasaaĝan anuxtalix. “Kiin kigusigan brasangin waya?” istakux̂. “Qanan amaya maayung?”

KLUUCHIX̂

Anaadax̂ nitxin nux̂taatkukux̂. Niim kluuchii ilgakux̂. Qanan kluuchix̂ sux̂taduukalix? Kluuchim angunaa sux̂taduukalix?

KALIKAX̂

Uchiitalax̂ uchinkaam awangin awaasakux̂. Kalikam asaĝiiyulux ukukux̂.

“Kiin kalikaa waya?” Nataalyagan, “Maayung,” istakuu.

KALIKAN

Uchiitalam ilaaĝuna Iyaakufax̂ kalikan igiim aĝiiĝtax̂ istakux̂.

“Qanakun kalikan suuqing? Wakun saayinsam kalikangin suuqing? Wakun isturim kalikangin suuqing?”

KARANTAASIX̂

Uchinkan tuunsaadan aluĝikun. Usungin karantaasix̂ sux̂takun. Ayagaadam karantaasii chumliĝiiĝan ix̂talix? Kiin karantaasii chumliĝiiĝan ix̂talix?

ITXUUSIN

Palagiiyax̂ imliin itxuuĝan aqalikux̂. Inganya chaang itxuusix̂ kamuudam kugan akun. Qanan itxuusix̂ Palagiiyam sux̂taduukakan? Angunaagusax̂ sux̂taduukalix ii?

LAAMPAX̂

Adaadax̂ sichin laampan matakux̂. Laampam ilangin aniiĝan anuxtakux̂.

“Qanan laampax̂ kum anilting? Adigaagusax̂ aniingan aĝikuqing. Angunaagusax̂ agach adigaaqlanax̂.”

SUNAX̂

Lakaayax̂ sunax̂ chix̂anam ilaan aqanaa ukux̂takux̂.

“Kiin sunaa ax̂talix istaku?”

Lakaayaqsigan, “Sunax̂ angunaax̂taa ngaan amayax̂takuu? Aman sunax̂ angunaadalakan ii?”

CHUULKIX

Ruunnii sichin paaran chuulkim tagadangin tayakux̂.

“Yuchiinya, chuulkim paaraa anuxtaax̂taa amayaax̂takux̂?”

“Qanan liidax̂ angalix̂talix?”

Ruunnigan angadaxsx̂ikan, “Aalax paarak qumax̂, amasix aalax paarak uluudax̂.”

TIIP RIKUURTAX̂

Ayagaadax̂ sistram ngaan tiip rikuurtam tagadaa tayanaan istakux̂. Sistragan, “Igiim ax̂taa amayaax̂takuu? Angunaadalakan ii? Qanaan asax̂im ilan agux̂ilix?”

TUQTUQTAURAQ

Adaadax̂ aalax cham ixchxan chasagan tagadakix tayakux̂. Ataqan agitaasam ilaan angunaadalakax̂. Asxinugan, “Ataqan liidax̂ ilaan ayakuu?”

Adaadagan, “Qanan anuxtaax̂taa amayaax̂takuu?”

KULUCHIKAX̂

Anaadax̂ aalax kuluchikam itxax̂takix matakux̂. Ataqan chaadim kuluchikaĝnaa. “Qanan amaya chux̂taaxsadalkatxin?” asxinugan amayaax̂takuu. “Chaadim kuluchikaĝnaa chux̂taaxsadalkuqing.”

IGAX̂TADAX̂

Aalax igax̂tadax haarpurtam ilan tagakux. Vasiilligan ukux̂takukix. “Kiin igax̂tadakix amusukux? Wiinam igax̂tadakix ii?”

QAM QUTAXSIILUĜA

Aalax qam qutaxsiiluĝikix malgakux. Ataqan usxin imux̂takux̂. Ataqan, changanam ilan akux̂.

“Qanan qutaxsiilux̂ algam amnaĝuu imux̂tadalix?” Susaanax̂ Adaadaan amayaax̂takux̂.

“Qutaxsiiluĝim usxin amnax̂utaa algan aladĝulux,” Adaadagan ngaan istakuu.

NUUSIX̂

Adaadax̂ aalax nuusix stuuluĝim kugaan ukukux̂.

“Kiin nuusii ingaya qaxchiklux̂?”

“Ivaan nuusii,” Vasiiligan istakuu.

“Qanan nuusix̂ qichaĝiigusalix?”

QAM DU|TAA

Irmaa qam dux̂taa tadmaluĝim kugaan ukukux̂.

“Kiin dux̂taa waya?”

“Ingaya Marvin maayuu. Marvin qanaax̂sigan dux̂taa.”

Prepared by Olga Mensoff. University of Alaska. 1977.

Read by +Paul Merculief.

(907) 546-2546 (main)

2050 Venia Minor Road, P.O. Box 86
St. Paul Island, AK. 99660