Tanam Awaa

Voices and Sounds of Unangax̂

Unangam Tunuu

Unangam Tunuu is a set of tools and resources for Unangax̂ speakers and learners.

Unangam Tunuu > Alqutax̂ Ukux̂taltxin?

Stiinam Kugan Alux̂snxadna

Ukuda! Alqutax̂ ukux̂taltxin? Stiinam kugan alux̂sxadna ukux̂takuqing.

Qaxchiklulix ii? Kuguu, chidĝikux̂. Stiinam kugan alux̂sxadna qaxchiklulakax̂. Chidĝikux̂.

Qanaya stiiinam kugan alux̂sxadna? Ulam nagan alix ii? Kuguu. Qanaya?

Achigaaluĝim ilan akux̂. Stiinam kugan alux̂sxadna achigaaluĝim ilan akux̂. Ukux̂takung. Achigaaluĝim ilan ukux̂takung.

Stiinam kugan alux̂sxadna angunakux̂. Chidĝikux̂. Achigaaluĝim ilan akux̂. Ukux̂takung.

Iqyax̂

Ukuda!   Alqutax̂ ukux̂taltxin? Iqyax̂ ukux̂takuqing.

Adaadang iqyaa ingaya. Adaadang iqyaagan angunadaayulux. Adaadang qanaaĝigan iqyaa. Adaadang qanaaĝigan iqyaagan angunadaayulux.

Adaadang kamaya? Adaadang iqyaam ilan akux̂. Adaadang qanaaĝim iqyaagan ilan akux̂. Ingaya Adaadax̂.

Adaadang qanaax̂six ii? Aang, makux̂. Adaadang qanaaĝikux̂. Iqyaam ilan qanaaĝikux̂.

Adaadang! Aqada! Aqalix tuman suda! Qanaaĝitukun!

Achigaalux̂

Ukuda! Alqutax̂ ukux̂taltxin? Achigaalux̂ ukux̂takuqing.

Achigaalux̂ kamaya ii? Chiĝanam chidaĝan akux̂. Chiĝanam angunagan chidaĝan akux̂. Chiĝanam chidĝaayugan chidaĝan akux̂.

Achigaalux̂ tagadalix ii? Kuguu, tagadalakax̂. Achigaalux̂ staaralix ii? Aang, staarakux̂.

Achigaalux̂ angunalix ii? Kuguu, angunalakax̂. Achigaalux̂ angunadalakan ii? Aang, angunaadalakax̂.

Achigaalux̂ angunaadalakax̂. Achigaalux̂ staarakux̂. Chiĝanama achidan kux̂. Achigaalux̂ ix̂amnachx̂ikuqing.

Tayaalux̂

Ukuda! Alqutax̂ ukux̂taltxin? Tayaalux̂ ukux̂takuqing.

Tayaalux̂ angunakux̂. Tayaalux̂ qumakux̂. Tagadalix ii? Aang, tagadakux̂.

Tayaalux̂ ix̂amnachx̂itxin ii? Aang, ix̂amnachx̂ikung. Tayaaluĝim qumaa ix̂amnachx̂ikuqing. Tayaaluĝim tagada ix̂amnachx̂ikuqing.

Tayaalux̂ ux̂tada. Tayaaluĝim anguna ux̂tada. Saaxarax̂ tayada. Amaanulix saaxarax̂ tayada.

Tayaalux̂ ux̂taltxin ii? Saaxarax̂ tayaltxin ii? Aang, tayaalux̂ ux̂taaqaltakuqing. Saaxarax̂ tayaax̂takuqing.

Itx̂ayax̂

Ukuda! Alqutax̂ ukux̂taltxin? Itx̂ayax̂ ukux̂takquing.

Qanaligan alix? Chiĝanam ilan alix? Kuguu. Chiĝanam ilan alakax̂.

Ulam ilan alix? Kuguu. Itx̂ayax̂ ulam ilan alakax̂. Chiĝanam ilan alakax̂.

Kamaya itx̂ayax̂? Kum ukux̂takatxin? Aang, ukux̂takung. Itx̂ayax̂ ukux̂takuqing.

Naartam kugan akux̂. Maartam kugan ukux̂takung. Chiĝanam ilan alakax̂. Ulam ilan alakax̂. Naartam kugan akux̂. 

Chiĝanax̂

Ukuda! Alqutax̂ ukux̂taltxin? Chiĝanax̂ ukux̂takuqing.

Chiĝanax̂ chidĝaayulix ii? Kuguu. Chiĝanax̂ qumalix ii? Kuguu.

Chiĝanax̂ chidĝikux̂. Chidiĝaalakax̂. Qumalakax̂. Chidĝikux̂.

Chiĝanam ilan alqutax̂ alix? Qax̂! Qax̂ chiĝanam ilan akux̂. Qam amnaĝuu chiĝanam ilan akux̂.

Qax̂ imgaayatudkuqing. Chiganax̂ imgaayatudkuqing. Chidanam chidgiix imgaayatudkuqing. Qax̂ chiganam ilan amnagukux̂.

Ting Ulang

Ukuda! Alqutax̂ ukux̂taltxin? Ulang ukux̂takuqing.

Angunalix? Kuguu. Angunalakax̂. Ulang angunasaadalakax̂.

Angunadalakan ii? Kuguu. Angunadasaadalakax̂. Ulang angunadasaadalakax̂.

Ulang anguntusaadalakax̂. Ulang angunadasaadalakax̂. Ulang alqutax̂ alix ii? Nung sanadaagsakux̂.

Ulang sanadaagsakux̂. Angunalakax̂. Angunaqalasadalakax̂. Sanadaagsakux̂.

Anaadax̂

Ukuda! Alqutax̂ ukux̂taltxin? Anaadan ukux̂takuqing.

Qanaya? Qanaya anaadax̂? Waĝakux̂. Awakux̂.

Anaadax̂ awakux̂. Anaadax̂ amalikux̂. Ulax̂ amalikux̂. Awalix txin kayuux̂sakux̂.

Anaadax̂ unakux̂. Qaqax̂ unakux̂. Qaqax̂ ngiin unakux̂. Awalix txin kayuux̂sakux̂.

Anaadax̂ waligan akux̂. Awalix txin kayuux̂sakux̂. Ulax̂ amalikux̂. Unakux̂.

Ting Braatang

Ukuda! Alqutax̂ ukux̂taltxin? Braatang ukux̂takuqing.

Aqalix ii? Kuguu. Aqalakax̂. Amaanukux̂.

Qanaanulix? Aqatalkang. Adan uyanaa aqatalkaĝin. Amanukux̂.

Iida! Aqada braatang! Aqalix ii? Kuguu.

Braatang aqalakax̂. Amanukux̂. Adan uyana aqatalkang. Braatang amanukux̂.

Tanax̂

Ukuda! Alqutax̂ ukux̂taltxin? Tanax̂ ukux̂takuqing.

Tanax̂ qumalix ii? Kuguu. Qaniix qumakux̂. Tanax̂ qumalakax̂.

Tanax̂ chidĝiilix ii? Kuguu. Qiigax̂ chidĝiikux̂. Tanax̂ chidĝiilakax̂.

Tanax̂ braaunalix ii? Aang. Tanax̂ braaunakux̂. Tanam braauna ukux̂tada.

Aygagiix̂tan! Tanam kuu aygaxsada. Tanax̂ tungaĝalakax̂. Chix̂takux̂.

Inix̂

Ukuda! Alqutax̂ ukux̂taltxin? Inix̂ ukux̂takuqing.

Chidaĝaayux̂. Inix̂ chidaĝaayukux̂. Inim chidaĝaayuu ukuda.

Qumax̂! Inix̂ qumakux̂. Inim qumaa ukux̂tada. Inkamaaĝun inim ilan ukux̂tada.

Qaxchiklux̂! Inix̂ qaxchiklukux̂. Inix̂ qaxchiklukux̂ ukuda.   Slax̂aa aqaakux̂.

Ukuda! Inix̂ ukux̂tada. Inix̂ iĝamnadakux̂. Inix̂ ukux̂tada.

Muuvix̂

Ukuda! Alqutax̂ ukux̂taltxin? Muuvix̂ ukux̂takuqing.

Qanaya muuvix̂? Tayaaluĝim ilan alix ii? Tayaaluĝim ilan alakax̂. Achigaaluĝim ilan.

Muuvix̂ staralix ii? Tagadakux̂. Muuvix̂tan ii?

Muuvix̂ iĝamnalix ii? Aang. Muuvim iĝamna akux̂. Muuvim tagadaa akux̂.

Kum tuman muuvilix ii? Amaltaatukun. Muuvim tagadaa ama. Muuvim iĝamna akux̂.

Qanigim Amalisii

Ukuda! Alqutax̂ ukux̂taltxin? Qanigim amalisii ukux̂takuqing.

Qanigilix ii? Kuguu. Saaqudax malgakux̂. Qanigilakax̂.

Kamaya qanigim amalisii? Qanix amalilix ii? Kuguu. Saaqudax malgakux̂.

Qanigim amalisii alqulix? Qanigii amalilakax̂. Awaalakax̂. Ungachikux̂.

Saaqudax malgakux̂. Qaniigix̂ maaslakax̂. Qanigim amalisii ungachikux̂. Awaalakax̂.

Qalngaax̂

Ukuda! Alqutax̂ ukux̂taltxin? Qalngaax̂ ukux̂takuqing.

Qanaya aman qalngaax̂? Inim ilan alix? Aang. Qalngaax̂ inim ilan akux̂.

Qalngaax̂ angunalix? Aang. Qalngaax̂ angunakux̂. Qalngaax̂ qaxchiklukux̂.

Qalngaax̂ kum unuxsix? Kuguu. Qalngaax̂ unuugikalakax̂. Unuugikalakax̂.

Qalngaax̂ angunakux̂. Qalngaax̂ qaxchikukux̂. Qalngaax̂ inim ilan akux̂. Qlangaax̂ unuugikalakax̂.

Karantaaasix̂

Ukuda! Alqutax̂ ukux̂taltxin? Karantaasix̂ ukux̂takuqing.

Karantaasiin alix ii? Kuguu. Karantaasing alakax̂. Ingan karantaasix̂ maayung alakax̂.

Braatang karantaasii alix ii? Kuguu. Braatang karantaasi alakax̂. Karantaasing alakax̂.

Braatang karantaasi chidĝayukux̂. Wan karantaasix̂ chidiĝaayulix ii? Kuguu. Wan karantaasix̂ chidĝaayulakax̂.

Karantaasing uluudakux̂. Wan karantaasix̂ uluudalix ii? Kuguu. Waya karantaasing uluuda maayung alakax̂.

Kukax̂

Ukuda! Alqutax̂ ukux̂taltxin? Kukax̂ ukux̂takuqing.

Qanaya kukax̂? Ulaam chidagan akux̂. Ukux̂takung. Ulaam chidagan akux̂.

Kukax̂ awaalix ii? Aang, Kukax̂ awaakux̂. Alqutan malix? Aqatalkang.

Kukax̂ awaakux̂. Manangin aqatalkaĝing. Awanaa aqataasakung. Ukux̂takung.

Aqada! Kukax̂ ukux̂taax̂tan. Manangin ukux̂tadax̂. Aqada.

 A few Unangam Tunuu books were made through the Bilingual Programs of Alaska’s State-Operated Schools in the 1970s. This is one of them. Some illustrations portray the perception of Alaska Natives at that time. Use the books to improve your knowledge of Unangam Tunuu. That is the only reason these books were placed on this website. The core of the Unangam Tunuu work was done by Olga Mensoff, with contributions by Iliodor Philemenof and Moses Dirks. Enjoy!

Prepared by Olga Mensoff, Iliodor Philemonof, Tupou L. Pulu, Mary L. Pope. Alaska State-Operated School System. 1975.

Reading by Aquilina D. Lestenkof, St. Paul Island, Pribilof Islands.

(907) 546-2546 (main)

2050 Venia Minor Road, P.O. Box 86
St. Paul Island, AK. 99660